در اين مقاله با بررسي نكات وكيل پايه يك زن و مبحث سقط جنين اين موضوع را از لحاظ قانوني و حقوقي بررسي مي كنيم.
وكيل پايه يك كيفري و مبحث سقط جنين
جرايم انواع گستردهاي دارند كه در قانون مشخص شده اند. به علاوه مجازات هر يك نيز تعيين شده است. يكي از اين جرايم كه در تمامي كشورها نيز مورد توجه قرار گرفته است، سقط جنين است. عنواني كه در نگاه اول شايد جرم تلقي نشود. در حالي كه بر اساس قانون مجازات در ايران و بسياري از كشورهاي ديگر جرم به شمار ميرود و تنها بر اساس شرايطي مجوز اين كار وجود دارد كه در اين مطلب ضمن توضيح سقط جنين قصد داريم اين موضوع را از نظر قانوني بررسي كرده و شرايط آن را بيان كنيم. به علاوه نكات وكيل پايه يك كيفري و مبحث سقط جنين را بيان كنيم.
اين مبحث از جمله مباحث مبتلا به در بسياري از جوامع از جمله ايران است كه ميتواند مشكلات زيادي را از نظر حقوقي براي مادر به وجود بياورد. از اين رو ضمن آگاهي كافي از شرايط قانوني بايد نسبت به اين امر حساسيت كافي داشته باشيد چرا كه نه تنها از منظر قانوني بلكه اخلاقي، فقهي و سلامتي ميتواند مادر را با خطر مواجه كند.
سقط جنين
به گفته وكيل دادگستري كيفري، سقط جنين به طور كلي به معناي از بين بردن جنين در رحم مادر است. بهطوري كه حيات او پايان پذيرفته و رشد وي متوقف شود.
همان طور كه ميدانيد، جنين داراي مراحل رشد است كه در طول نه ماه كامل ميشود. سقط جنين در هر مرحله ميتواند، اتفاق افتد كه از نظر پزشكي و قانوني مورد توجه است. در واقع در اوايل رشد جنين به ويژه در چهار ماهه اول، در اصطلاح حقوقي، جنين داراي روح نيست و تنها با داشتن شرايط قانون امكان سقط در اين دوره وجود دارد.
شرايط سقط جنين در قانون
سقط جنين يك از نظر قانوني جرم شمرده ميشود و مرتكب داراي مجازات است. در عين حال به گفته وكيل پايه يك پزشكي در برخي موارد قانون سقط را تجويز كرده و آن را اجازه داده است. اين موارد را ميتوان شرايط سقط قانوني يا همان سقط درماني دانست:
ابتلاي مادر به بيماري خطرناك به طوري كه بارداري وي منجر به مرگ او شود.
نقص عضو يا ناقص الخلقه بودن جنين به صورتي كه پس از مرگ زنده نماند يا شرايط بسيار سختي داشته باشد.
قبل از چهارماهگي صورت گيرد، با اين اوصاف كه روح در آن دميده نشده باشد.
مادر، نسبت به سقط جنين رضايت بدهد. در اين زمينه در صورت سلامت عقل، وي تصميم گيرنده است و رضايت پدر تاثيري ندارد.
بخشنامه شماره 4176/1 مورخ 11 آذر سال 1382 سازمان پزشكي قانوني كشور در ماده يك مقرر ميدارد: «در صورتي كه ادامه بارداري مادر به مرگ جنين يا مادر منجر شود، درخواست صدور مجوز سقط درماني (تنها در ادارات كل پزشكي قانوني استانها) مورد پذيرش قرار ميگيرد البته در صورت دستور مقام قضايي يا درخواست زوجين يا معرفينامه پزشك معالج قبل از ولوج روح (چهارماهگي)»
مجازات سقط جنين
قانون، اجازه سقط جنين را صرفا با وجود شرايطي كه بيان شد، صادر كرده است. در غير اين صورت اگر كسي به هر طريقي اقدام به سقط جنين نمايد، بر اساس قانون مجازات خواهد شد.
وكيل كيفري تهران، يكي از مجازاتهايي كه در رابطه با سقط جنين بيان ميكند، پرداخت ديه است. چرا كه پس از دميدن روح در جنين، او مانند يك انسان كامل است. قانون مجازات در ماده ۳۰۶، مجازات سقط جنين را وابسته به دميدن روح نكرده است. با اين اوصاف يعني اگر جنين پيش از چهار ماهگي نيز از بين برود نيز مجازات براي مجرم در نظر گرفته شده است.
«جنايت عمدي بر جنين، هرچند پس از حلول روح باشد، موجب قصاص نيست. در اين صورت مرتكب علاوه بر پرداخت ديه به مجازات تعزيري محكوم ميشود.»
به علاوه در ماده ديگري بيان ميكند:
«هر كس عالما و عامدا به واسطه ضرب يا اذيت و آزار زن حامله، موجب سقط جنين وي شود، علاوه بر پرداخت ديه يا قصاص، حسب مورد به حبس از يك تا سه سال محكوم خواهد شد.»
نكات مجازات سقط جنين
با توجه به مباحث مطرح شده، وكيل پايه يك، نكاتي را در مورد مجازات سقط جنين بيان ميكند:
اول اينكه سقط جنين در هر مرحله يعني قبل از چهار ماهگي يا پس از آن، براي مرتكب مجازات در پي دارد.
دوم، مجازات سقط جنين در هر صورت حتي اگر عمدي باشد، موجب قصاص مجرم نميشود.
سوم، پرداخت ديه، بستگي به رشد جنين دارد. يعني قبل از دميدن روح و پس از آن ميزان ديه متفاوت است.
پرداخت ديه در سقط جنين
قانون مجازات اسلامي، يكي از مجازاتهاي مالي براي سقط جنين را ديه دانسته است و در اين باره مقرر كرده است:
«هرگاه زني جنين خود را، در هر مرحلهاي كه باشد، به عمد، شبهعمد يا خطا از بين ببرد، ديه جنين، حسب مورد توسط مرتكب يا عاقله او پرداخت ميشود.»
در عين حال بايد اين نكته را در نظر داشت كه مجازاتهاي مندرج در قانون براي سقط جنين به صورت غير قانوني، به دكتر يا كسي كه موجب سقط جنين شده است، بر ميگردد. به عبارت ديگر مادر به جز در مورد ديه، مجازات نميشود و اين ديه را بايد به پدر پرداخت كند.
براي آشنايي بيشتر با اين مطلب و انجام ساير امور حقوقي ميتوانيد با موسسه حقوقي آسايشگستران تماس بگيريد:
۰۲۱-۸۸۴۰۳۹۸۷