طرفين دعوا هميشه منحصر به خوانده و خواهان نيستند. در حقيقت ممكن است گاهي افراد ديگر به طور مستقيم در دعوا دخيل شوند. در اين مقاله قصد داريم اين موضوع را با اشاره به نكات وكيل پايه يك و توضيح دعواي جلب ثالث بررسي كنيم.
وكيل حقوقي و توضيح دعوي جلب ثالث
در دادگاهها و ساير مراجع قضايي، دعوا اصولا بين طرفين مطرح ميشود. به اين صورت كه يك شخص عليه ديگري طرح دعوا مينمايد. هر يك از آنها با ارائه دلايل و مدارك سعي در اثبات خود دارند. در برخي از دعاوي اما صرفا دو طرف دعوا دخيل نيستند. در حقيقت در برخي دعاوي ممكن است، اشخاص ديگري به صورت مستقيم در دعوا دخيل باشند و اين دخالت در نتيجه دعوا تاثير گذار است. در دعاوي حقوقيي، امكان جلب شخص ثالث كه به دعوا مرتبط است وجود دارد. در اين مطلب قصد داريم مبحث را با اشاره به نكات وكيل حقوقي و توضيح دعوي جلب ثالث اين موضوع را بيان كنيم.
شخص ثالث كيست؟
طبق قانون دعوا بين دو طرف شكل ميگيرد. اين دو طرف ميتوانند شخص حقيقي يا حقوقي باشند. پس از طرح دعوا توسط يك طرف، طرف ديگر بايد نسبت به دعوا پاسخگو باشد و از خود دفاع نمايد. اين دفاع از طرق مختفي امكانپذير است. از جمله ارائه اسناد و مدارك، شاهد و …، به علاوه در هر يك از دعاوي حقوقي و كيفري ممكن است يك طرف ديگر وارد دعوا شود و به نوعي طرف دعوا قرار گيرد.
شخص سوم كه طرف دعوا قرار ميگيرد، اصطلاحا شخص ثالث ناميده ميشود. حضور اين شخص در دعوا ميتواند به نفع يكي از طرفين دعوا و به ضرر طرف ديگر باشد.
شخص ثالث در دعاوي
حضور ثالث در هر يك از دعاوي حقوقي و كيفري امكانپذير است و نسبت به نوع دعوا آثار آن متفاوت است. در دعواي حقوقي، ورود ثالث و جلب ثالث امكان پذير است. در هر يك از اين دعاوي آثار و شرايط ثالث متفاوت است.
دعواي ورود ثالث
در اين نوع از طرح دعوا، شخصي خارج از طرفين دعوا كه منافع مشترك با آنها دارد، وارد دعوا ميشود. قانون آيين دادرسي در ماده ۱۳۰ اين مورد را بيان كرده است:
«هرگاه شخص ثالثي در موضوع دادرسي اصحاب دعواي اصلي براي خود مستقلا حقي قائل باشد يا خود را در محق شدن يكي از طرفين ذينفع بداند، ميتواند تا وقتي كه ختم دادرسي اعلام نشده است، وارد دعوا شود؛ چه اينكه رسيدگي در مرحله بدوي باشد يا در مرحله تجديدنظر. در اين صورت نامبرده بايد دادخواست خود را به دادگاهي كه دعوي در آنجا مطرح است تقديم و در آن منظور خود را به طور صريح اعلام كند.»
در اين نوع از طرح دعوا بايد گفت، شخص ثالث در دعوا به دو صورت داراي منفعت است:
اول در منافع دعوا به صورت مستقل براي خود حقي قائل است.
دوم، با يكي از طرفين دعوا داراي منافع مشترك است.
دعواي جلب ثالث
در قانون آيين دادرسي مدني مبحث ديگري با عنوان جلب ثالث وجود دارد. در اين قانون جلب ثالث يكي از روشهاي دفاع به شمار ميرود كه عموما از سوي خوانده دعوا مطرح ميشود. گرچه اين مورد مانعي براي طرح دعواي جلب ثالث از سوي خواهان نيست. در ماده ۱۳۵ قانون آيين دادرسي مدني، جلب ثلث اين گونه مطرح شده است:
«هريك از اصحاب دعوا كه جلب شخص ثالثي را لازم بداند، مي تواند تا پايان جلسه اول دادرسي جهات و دلايل خود را اظهار كرده و ظرف سه روز پس از جلسه با تقديم دادخواست از دادگاه درخواست جلب او را بنمايد، چه دعوا در مرحله نخستين باشد يا تجديدنظر.»
تفاوت شخص ثالث و شاهد در قانون
به توصيه وكيل پايه يك موردي كه در رابطه با شخص ثالث بايد در نظر داشته باشيد اين است كه شخص ثالث در مواردي كه منافع مشترك با يك طرف دعوا دارد، شاهد محسوب نميشود و ماهيت و آثار آن كاملا متفاوت است. ضمن اينكه قائم مقام، نماينده، جانشين، ولي و… نيز در حكم خواهان يا خوانده هستند و ثالث محسوب نميشوند.
به عبارت بهتر ثالث شخصي غير از طرفين دعوا است كه به صورت مستقيم، در دعوا حضور دارد و از منافع دعوا بهره ميبرد يا متضرر ميشود. در حالي كه شاهد صرفا يكي از دلايل براي اثبات ادعا محسوب ميشود.
شرايط طرح دعواي جلب ثالث
در هر دعوا و با هر شرايطي امكان طرح دعواي جلب ثالث وجود ندارد. در واقع بايد طبق قانوني شرايطي وجود داشته باشد كه شخصي بتواند، ثالث را به عنوان طرف دعوا، جلب نمايد. اين شرايط عبارت اند از:
جالب به عنوان طرف دعوا قرار بگيرد. اين طرف دعوا قرار گرفتن بايد مستقيم باشد.
طرح دعواي جلب ثالث در صورتي امكان پذير است كه با دعواي اصلي مطروحه داراي ارتباط كامل و منشا واحد باشد.
در هر مرحله از دادرسي امكان طرح دعواي جلب ثالث تا پايان جلسه اول و تقديم دادخواست اين دعوا تا ۳ روز پس از اين جلسه است.
دعواي اصلي در جريان رسيدگي باشد. و خاتمه پيدا نكرده يا رد نشده باشد.
مهلت طرح دعواي جلب ثالث
همان طور كه در شرايط طرح دعواي جلب ثالث مطرح شد، مهلت تقديم دادخواست در بازه زماني مشخص شده در قانون است. خواهان يا خوانده در صورتي كه بخواهد دعواي جلب ثالث را مطرح نمايد، بايد در جلسه اول رسيدگي تا سه روز بعد، دادخواست خود را به دادگاهي كه دعواي اصلي در آنجا مطرح است، بدهد.
اين نكته را هم به خاطر داشته باشيد كه طرح دعواي جلب ثالث در هر يك از مراحل دادرسي اعم از بدوي، تجديدنظر و واخواهي امكان پذير است.
براي آشنايي بيشتر از اين مطلب و شرايط طرح اين گونه دعواي ميتوانيد با موسسه آسايشگستران تماس بگيريد.
۰۲۱-۸۸۴۰۳۹۸۷