حقوق مالي يكي از مباحث مهم در قانون است. در اين مطلب با اشاره به اين مبحث قصد داريم بخشي از شرايط آن را براي شما توضيح دهيم. در اين زمينه ضمن مشاوره با وكيل دادگستري و توضيح مفهوم مالكيت
وكيل پايه يك حقوق در توضيح مفهوم مالكيت
خريد و فروش، سرمايهگذاري و كسب درآمد بخش زيادي از مفهوم مالكيت را پوشش ميدهند. به عبارت بهتر همه ما به دنبال افزايش داراييهايمان هستيم و اين مهم از طريق به دست آوردن مالكيت اموال است. به نوعي كه از لحاظ قانوني داراي اعتبار بوده و آن اموال به نام ما شناخته شوند. اموال نيز مفهوم گسترده اي دارند كه شامل اموال مادي و اموال معنوي ميشوند. در اين مطلب علاوه بر شناخت مفهوم مالكيت، قصد داريم رابطه آن را با اموال مادي بررسي كنيم و در مطلب بعدي به اموال غيرمادي بپردازيم. در همين زمينه با توجه به نكات مطرح شده از سوي وكيل پايه يك حقوق در توضيح مفهوم مالكيت، اين موضوع را دنبال ميكنيم.
لازم به ذكر است كه مالكيت نيز مانند ساير امور يك امر اعتباري است كه به موجب قانون وضع شده است و اثبات آن از طريق اسناد مالكيت امكانپذير است.
مالكيت چيست؟
براي پاسخ به اين سوال با توجه به مباحث مطرح شده از سوي وكيل پايه يك تهران بايد گفت كه مالكيت يك حق قانوني است كه بر اساس آن رابطه شخص با مال مشخص ميشود. منظور از شخص اعم از حقيقي يعني افراد عادي و حقوقي يعني افراد اعتباري مانند شركت است. در واقع اگر شركت داراي اموال باشد، اين اموال را نميتوان سهم يكي از شركا دانست بلكه مالكيت اموال براي شركت است.
در مقابل مال نيز ميتواند مادي يا غير مادي باشد. اموال مادي مانند ماشين، ملك و تمامي اشياي فيزيكي داراي ارزش.
انواع مالكيت اموال
علاوه بر تعريف اموال به صورت مادي و غير مادي، نوع ديگري از تقسيمبندي را بايد لحاظ كرد. در واقع حق مالكيت بر اموال گاهي مستقيم است، مانند زماني كه شما مالك واحد مسكوني خود هستيد و سند مالكيت آن را در دست داريد. گاهي نيز حق مالكيت به صورت غير مستقيم است. مانند حقي كه بر طلب خود داريد.
با اين توصيف كه اگر شخصي به شما بدهكار باشد، شما در موعد وصول وجه به اندازه طلب خود داراي حق بر اموال او طبق شرايط قانوني هستيد.
انواع حق مالكيت
به گفته وكيل حقوقي، حق مالكيت بر اساس قانون به دو صورت است:
- مالكيت بر عين
- مالكيت بر منافع
حق مالكيت بر عين
اين نوع از حق مالكيت، به موردي اشاره دارد كه بر اساس آن شخصي حق مالكيت بر يك مال فيزيكي به صورت كامل دارد. براي مثال شخصي كه يك آپارتمان ميخرد و سند مالكيت به نام او ميخورد، حق مالكيت بر عين آپارتمان خود دارد و ميتواند هر نوع استفادهاي كه ميخواهد از مال خود ببرد. مگر در مواردي كه قانون وي را محدود كرده باشد. مثلا زماني كه استفاده وي موجب بروز ضرر به همسايه خود شود.
قانون مدني، اين مورد را بيان كرده است:
«هر مالكي نسبت به مايملك خود حق همهگونه تصرف و انتفاع دارد، مگر در مواردي كه قانون استثنا كرده باشد.»
حق مالكيت بر منافع
نوع ديگري از مالكيت را ميتوان، مالكيت بر منافع دانست. به اين صورت كه شخص حق استفاده از چيزي را داشته باشد بدون آنكه مالك مال به شمار رود. براي مثال مستاجري كه خانه اي را اجاره ميكند، در واقع مالك منافع ملك مورد اجاره است و صرفا حق استفاده از ملك يعني سكونت در آن را دارد.
شرايط استفاده از حق مالكيت بر منافع
اولين و مهم ترين شرطي كه در رابطه با حق مالكيت بر منافع وجود دارد، اين است كه با استفاده از آن، عين مال (مثلا خانه) باقي باشد. با اين توصيف نميتوان اموالي مانند خوراكيها را اجاره داد.
در رابطه با حق مالكيت بر منافع بايد گفت، دومين شرط اين است كه اين اصطلاح را نبايد با حق انتفاع اشتباه گرفت. چرا كه نزديكي معنايي اين دو اصطلاح ممكن است آنها را به يك مفهوم تلقي كند.
حق انتفاع
قانون مدني حق انتفاع را اين گونه تعريف ميكند:
«حق انتفاع عبارت است از حقي كه به موجب آن شخص ميتواند از مالي كه عين آن ملك ديگري است يا مالك خاصي ندارد استفاده كند.»
در حق انتفاع، هيچ گونه مالكيتي به وجود نميآيد و صرفا امكان استفاده از چيزي به ديگري داده ميشود. ولي در مالكيت منافع، شخص مالك منافع ميشود. براي مثال اگر شخصي حق انتفاع از ميوههاي حياط خانه خود را به همسايه خود بدهد، همسايه صرفا ميتواند از ميوهها استفاده كند ولي هيچ گونه مالكيتي بر آن ندارد.
در حق انتفاع، مالكيت عين و منافع متعلق به مالك است و دارنده حق انتفاع، فقط حق استفاده و بهرهبرداري دارد.
آثار حق مالكيت
با توجه به مباحث وكيل پايه يك حقوق در توضيح مفهوم مالكيت، بايد گفت كه مالكيت علاوه بر اينكه يك حق به شمار ميرود، آثاري را نيز به دنبال دارد. در واقع شخصي كه به صورت قانوني مالك مالي محسوب ميشود، ميتواند هر گونه تصرفي كه بر اساس قانون غيرمجاز نيست را در مال خود داشته باشد.
يعني ميتواند در درجه اول از آن استفاده و بهرهبرداري نمايد يا آن را به ديگري براي مدت مشخص يا نامحدود به ديگري واگذار كند. براي مثال اجاره بدهد يا مال خود را بفروشد و در حالت ديگر حتي ميتواند آن را صلح كند.
براي آشنايي بيشتر با اين مطلب و انجام ساير امور حقوقي ميتوانيد با موسسه حقوقي آسايشگستران تماس بگيريد:
۰۲۱-۸۸۴۰۳۹۸۷