نفقه يكي از تكاليف مندرج در قانون است كه در اين مطلب قصد داريم با توجه به نكات مطرح شده از سوي وكيل پايه يك تهران در توضيح نفقه فرزند اين موضوع را مورد توجه قرار دهيم.
مشاوره با وكيل در مبحث نفقه فرزند
نهاد خانواده در جنبههاي مختلف از اهميت زيادي برخوردار است. از اين رو بايد نسبت به حق و حقوق اعضاي خانواده نسبت به يكديگر اطلاع كافي وجود داشته باشد. يكي از اين حقوق مسائل مرتبط با تامين خانواده است. در كشورهاي مختلف اين وظيفه با توجه به شرايط قانوني و نظام حقوقي آن كشور مشخص شده است. در ايران، قانون اين وظيفه را بر دوش مرد خانواده دانسته است. به صورتي كه تامين مالي خانواده منحصر بر دوش پدر خانواده است. براي پاسخ به سوالات زير ميخواهيم اين مقاله را از طريق مشاوره با وكيل در مبحث نفقه فرزند دنبال كنيم.
با توجه به تغيير شرايط در چند سال اخير آيا اين وظيفه همچنان بر عهده مرد است؟ تامين فرزندان از لحاظ مالي تا چه سني بايد ادامه داشته باشد؟ آيا از سوي ديگر تفاوتي بين دختر و پسر وجود دارد؟ و اينكه قانون چه مواردي را به عنوان تامين مالي فرزندان مشخص كرده است؟
نفقه چيست؟
نفقه فرزند و زن شامل تمامي مواردي كه است به عنوان مايحتاج يك زندگي به شمار ميرود. در نتيجه صرفا پول مد نظر نيست. يعني مرد به عنوان پدر خانواده موظف است، مسكن، لباس، خوراك، هزينههاي بهداشت و درمان و ساير هزينههاي روزانه را تامين كند.
قانون مدني در ماده ۱۲۰۴ بيان ميدارد:
«نفقه اقارب عبارت است از مسكن، البسه، غذا، اثاث البيت به قدر رفع حاجت با در نظر گرفتن درجه استطاعت منفق.»
در مورد اقارب بايد گفت، مرد علاوه بر اينكه بايد به همسر خود نفقه بپردازد، موظف است نفقه اقارب را نيز در نظر بگيرد. اقارب شامل فرزندان، پدر و مادر و… . است كه در قانون موارد و شرايط آن بيان شده است. در اين ماده منظور ما از اقارب فرزندان هستند.
نفقه فرزندان در قانون
همان طور كه بيان شد، پرداخت نفقه فرزند تكليف پدر است اما اگر پدر زنده نباشد يا توانايي پرداخت نداشته باشد، اين تكليف به عهده چه كسي است؟
در پاسخ با مشاوره با وكيل در مبحث نفقه فرزند بايد گفت، قانون نيز به بيان چگونگي اين تكليف پرداخته است.
ماده ۱۱۱۹ قانون مدني در اين باره مقرر ميدارد:
«نفقه اولاد بر عهده پدر است. پس از فوت پدر يا عدم قدرت او به انفاق به عهده اجداد پدري است، با رعايت الاقرب فالاقرب؛ در صورت نبودن پدر و اجداد پدري و يا عدم قدرت آن ها نفقه بر عهده مادر است.
هر گاه مادر هم زنده و يا قادر به انفاق نباشد با رعايت الاقرب فالاقرب به عهده اجداد و جدات مادري و جدات پدري واجبالنفقه است و اگر چند نفر از اجداد و جدات مزبور، از حيث درجه اقربيت مساوي باشند، نفقه را بايد به حصه متساوي تاديه كنند.»
نقش مادر در پرداخت نفقه
به گفته وكيل پايه يك دادگستري، اگر پدر فوت نموده يا توانايي پرداخت نفقه را نداشته باشد، اين تكليف بر عهده جد پدري است. يعني اگر فرزند دختر يا پسر با مادر زندگي كند و پدر او فوت نموده باشد يا وي نتواند نفقه را بپردازد، پدر بزرگ و جد پدري اين وظيفه را انجام ميدهد، نه مادر.
در غير اين صورت و با نبود پدربزرگ و جد پدري، اين وظيفه به عهده مادر است. در نهايت بايد گفت اگر مادر هم نباشد يا توانايي پرداخت نداشته باشد، جد مادري بايد بپردازد.
پرداخت نفقه تا چه سني واجب است؟
در نظر گرفتن نفقه و پرداخت آن در قانون به جهت حمايت از فرزندان است. به همين دليل بايد گفت، پرداخت نفقه تا زماني كه هر يك از فرزندان بتوانند درآمد داشته باشند و از نظر مالي خود را تامين كنند، ادامه پيدا ميكند. در قانون سن خاصي در نظر گرفته نشده است اما بر اساس عرف ميتوان گفت براي پسران پس از گرفتن ديپلم و رفتن به سربازي كه در اين دوره وي آماده كار كردن است.
ولي در مورد دختران اين مورد كمي متفاوت تر است. در حقيقت به جهت اينكه زنان تكليفي به پرداخت هزينهها و كسب درآمد ندارند، ميتوانند تا پيش از ازدواج نفقه دريافت نمايند.
مشاوره با وكيل در مبحث نفقه فرزند
با مشاوره با وكيل در مبحث نفقه فرزند، بايد گفت كه پرداخت نفقه امري موردي است. يعني قانون ميزان را براي همه به صورت يكسان مشخص نكرده است. در حقيقت تعيين ميزان نفقه به شرايطي چون وضع مالي پدر، سطح زندگي خانواده و تامين حداقلهايي است كه هر كسي به آن احتياج دارد. در حقيقت بايد گفت، ميزان تمامي اين موارد در مناطق مختلف شهري يا روستايي نيز متفاوت است. به علاوه اينكه حتي در يك شهر نيز از خانواده به خانواده ديگر تفاوت دارد و قاضي بنا به شرايط اقدام به تعيين آن مينمايد.
آيا هزينه تحصيل شامل نفقه ميشود؟
تحصيل يكي از مواردي است كه بايد از لحاظ تامين مالي مورد توجه قرار گيرد. به عبارت بهتر بايد براي تحصيل در مقاطع مختلف تفكيك قائل شد. در رابطه با حداقل ميزان آن يعني تحصيل در مقاطع مختلف آموزش و پرورش بايد گفت، شامل نفقه است و پدر بايد هزينه آن را تامين كند. در مقاطع بالاتر اين مورد بستگي به شرايط خانوادگي و ساير اوضاع و احوال دارد كه بنا به تشخيص دادگاه تعيين ميشود.
براي آشنايي بيشتر با اين مطلب و انجام ساير امور حقوقي ميتوانيد با موسسه حقوقي آسايشگستران تماس بگيريد:
۰۲۱-۸۸۴۰۳۹۸۷